historische teksten

Plaatsing borden met historische teksten in Venlo Noord-Oost

In mei 2008 heeft de Stichting Wijkoverleg Venlo Noord-Oost het initiatief genomen om in die wijk op een tiental locaties borden met een historische tekst te plaatsen. De aanleiding hiertoe is het gegeven, dat zich in en om de kern ’t Ven vele oude boerderijen en andere historische gebouwen bevinden. Gebouwen en landschapselementen die speciale  aandacht verdienen. Uit de projectenpot van ons wijkoverleg zijn door de gemeente Venlo gelden beschikbaar gesteld.

De betreffende  locaties zijn :

1.  Huize Nazareth (Straelseweg)

2.  Klooster Mariadal (Schoolweg)

3.  Landgoed De Koel  (Koelderstraat)

4.  Vogelshof (Nieuw-Goltenweg)

5.  Witteshof (Nieuw-Goltenweg)

6.  Huis Soomers (Arenborgweg)

7.  Hoeve Genraay (Genrayweg)

8.  Landgoed d’n Arenborg (Arenborgweg)

9.  Vissershof (Rengelstraat)

10. Landgoed Lovendaal (Lovendaalseweg)

De plaatsing van deze 10 borden heeft plaatsgevonden op 25 april 2009, waarna op 4 juli 2009 de officiële onthulling van een van de borden plaatsvond door toenmalig wethouder Peter Freij. 

In de loop van de daaropvolgende jaren is wel eens de suggestie gedaan om op nog enkele andere locaties een dergelijk bord met een historische tekst te plaatsen. Het heeft nog tot medio 2015 geduurd voordat hiermee serieus aan de slag is gegaan. Uiteindelijk is voor de volgende 5 locaties gekozen: 

1 .De Oude School (Schoolweg 80)

Op 19 september 1835 werd door Gedeputeerde Staten een besluit genomen een school te stichten in “den Bantuin”. De school werd omgebouwd tot een woonhuis (Schoolweg 80), waarbij de kapconstructie volledig werd gerenoveerd. De volgende families bewoonden het huis: Vercoulen, Van Rensen, Van Bilsen, Faassen en Van de Poel, Pijpers en Gielen.

2.  Fossa Eugeniana (Arenborgweg)

’t Rienke is de dialect benaming voor de Rijnbeek. Voor een deel volgt de loop van de beek het tracé van de Fossa Eugeniana. De aanleg van het kanaal werd gestart op 21 september 1626. In 1632 werd de bouw gestopt vanwege de verovering van Venlo door de Nederlanders onder leiding van Frederik Hendrik. Daarmee verviel ook de aanleiding voor de aanleg van het kanaal. 

3. Het Kindskruys (Genrayweg 80)

Een eensluidend antwoord over de herkomst van het kruis is niet te geven. In de volksmond wordt het kruis “Kintskruys” genoemd. De ene keer verwijst de naam naar een rituele moord omstreeks 1340, waarbij een kind zou zijn vermoord. Het andere verhaal vertelt over de moord op Jacob Scherers in het begin van de 16e eeuw. Het ter herinnering opgerichte kruis werd op 12 oktober 1931 door buurtbewoners herplaatst op de hoek Genrayweg en Oude Rijnstraat. In 1975 is het ingemetseld op de muur van de Genrayhoeve.

4.  Café d’n Hazewind (Herungerweg 200)

In 1738 gebouwde L-vormige boerderij met café. De onderdoorgang met houten poort en de schuren en stallen werden in 1934 gesloopt. D’n Hazewind deed ook dienst als herberg en was dependance van de Postwagen. In 1939 kwam het café met woonhuis in bezit van de familie Wolters, tevens eigenaar van bierbrouwerij La Belle Alliance. Uiteraard werd in het café Wolters’bier getapt. Zowel buurtbewoners als vele verenigingen vinden nog steeds hun weg naar het oudste café van Venlo. Bekende namen van herbergiers en kasteleins waren onder andere Hendrix, Alberts, Ebus, Boom, Vullings, Hovens en Van Rooy. 

5. De Gelderse Postwagen (Herungerweg 170)

Gelegen aan de weg van Venlo naar Herungen vervulde de oudst bekende herberg van Venlo een belangrijke rol in de post- en postkoetsverbindingen tussen Venlo en een aantal belangrijke Duitse plaatsen, waaronder Geldern. Vandaar de naam Gelderse Postwagen. Onbekend is wanneer de herberg is gebouwd doch in ieder geval voor 1749. In 1753 werd de herberg in brand gestoken en in 1754 wordt de herberg herbouwd. De brandstichters, Hulster Heinke en zijn companen, waaronder Zwarte Trui, worden gevangen genomen en opgehangen op de Galgenberg (latere locatie Retraitehuis Manresa). Tussen 1970 en 1973 vindt een grootscheepse renovatie plaats. Belangrijke bewoners waren de familie Goossens, de familie Peeters en de familie Stassen. 

Eind 2017 werd dit project afgerond met het plaatsen van borden op nog 2 locaties: 

Mathijssenhof

In de archieven is een vermelding uit 1756 van een boerderij op deze plek, eigendom van Mathijs Janssen. Mathijssenhof is waarschijnlijk de verbastering van Mathijs z’n hof.In 1820 is er sprake van een langgerekte boerderij, een losstaande schuur met stallen en een tuinhuisje op 15 ha grond. In 1850 zijn Jean Baptiste Collaes en Joanna Richardt eigenaar. Na hun overlijden gaat de boerderij over naar hun enige zoon, Hypolite Collaes. Hendrik Riether en Antonia Seelen zijn dan de pachters.

Vanaf 1901 bewonen Reinier Billekens en Lambertina Christiaens de boerderij. In 1903 wordt de boerderij door brand verwoest, maar herbouwd. Na het verkrijgen van het eigendom in 1911 blijft de familie Billekens tot in lengte van jaren verbonden met Mathijsenhof, anno 2017 nog steeds. Het iets westelijker gelegen gebouwtje met mansardekap is als tuinhuis gebouwd en lag te midden van de bijbehorende boomgaard. Hypolite Collaes gebruikte het ’s-Zomers om pachters in de omgeving de gelegenheid te bieden hun pacht te voldoen. De rechts van de boerderij gelegen schuur met stallen is begin jaren 2000 geheel gerenoveerd en verbouwd tot woonhuis. Het originele anker-balk gebint is geheel behouden. 

Onze Lieve Vrouw in ‘t Ven

Rechts van het Kapelletje lag tot begin jaren 2000 de boerderij “Veen en Steen”. Deze werd bewoond door de familie Stikkelbroek.  De kinderen Stikkelbroek deden tijdens de donkere dagen van de Tweede Wereldoorlog de belofte een kapelletje te bouwen wanneer zij de oorlog goed door zouden komen. Deze belofte kwamen zij na en in 1948 verrees aan de stadzijde van de boerderij het kapelletje (architect Ben Hendrix), opgedragen aan Onze Lieve Vrouw. In de glas in lood ramen van Louis Smeets  werd de tekst vermeld “omdat wij gespaard zijn gebleven is deze kapel in 1948 gebouwd”.  In de Mariakapel werd een uit hout gesneden Mariabeeld geplaatst met het Kindje Jezus op de arm. Dit beeld was afkomstig uit de Nicolaaskerk in Venlo. Tijdens de Franse bezetting (1801-1814) werd het beeld uit angst voor vernietiging ondergebracht in huis Somers in ’t Ven (Arenborgweg) om terecht te komen bij de familie Stikkelbroek.  In 1973 gingen de boerderij ”Veen en Steen” en de Mariakapel over in handen van de familie Ernst. Na het vertrek van deze familie in de jaren zeventig raakten boerderij en kapel in verval. In de jaren 2000 viel de boerderij onder de slopershamer. De Mariakapel bleef dit lot bespaard. Met behulp van inzet van veel buurtbewoners werd het, inclusief het glas in lood (Ton van Hal) gerestaureerd. De (her)inwijding vond plaats op 1 mei 2005. Het op mysterieuze wijze verdwenen Mariabeeld werd vervangen door een beeld, geschonken door de Trappisten van klooster Ühlingsheide. 

Door deze borden met historische teksten is de wijk Venlo Noord-Oost op een mooie wijze verfraaid.